donderdag 16 augustus 2018

Catalina PBY5 de 16●218

CONSOLIDATED  PBY  'CATALINA'


de laatste van 91 Nederlandse Catalina's 



Jammer !

Een blamage voor de huidige regering 

Liberaal = 'commercieel' = maar wat is (mark)waarde ?  

Op de huidige mark ben je rut voor je 't weet.


Geïnspireerd heet dat dan in de papierknutselarij, maar wie schetst mijn verbazing als er al een map 'Catalina' bestaat ?  3½ jaar geleden aangemaakt.
En zelfs een begin van een tekening . . .

Bij het nalopen van de beschikbare maatschetsen en het vergelijken met de op internet beschikbare data bleek de interpretatie van de spanwijdte al een misser te zijn geweest.
Want is de span waarmee moet worden gerekend nu mét of zonder opgetrokken drijvers ?  
Daarover geeft een afbeelding op de site 'Catalina Flying Memorial' uitsluitsel.
de spanwijdte geldt dus inclusief beide ingetrokken floaters

Dat wordt dus herschalen van de toegepaste 3view en zelfs nog weer vergelijken met de inmiddels acht gedownloade maatschetsen.  
Denk erover om ze als rasters te vergelijken. Niet nauwkeurig, maar grote afwijkers haal je er wel meteen uit.
De oorspronkelijk gehanteerde (rode) maatschets is qua spanwijdte dus in orde, maar (stabilo bijv.) zo links en rechts ligt wel wat recherchewerk...

Zo links en rechts blijken de meningen over het stabilo nogal uiteen te lopen.
Eén ding heb ik, na surfen, zoomen ern 'despeckelen' gevonden; de spanwijdte.
Misschien mag je dat helemaal niet zeggen bij een staartje, maar laten we  hopen dat 927cm correct is. Zou wel lekker zijn.
Maar zelfs dan nog geven de diverse tekenaars van maatschets geen eensluidend antwoord op plaats en vorm . . .
De positie lijkt me niet zo'n probleem. Daarover is meer dan genoeg fotomateriaal waarmee ook staartvorm en romp gecontroleerd kunnen worden.
Denk je dan, maar er zijn stabili (mag dat ? ;-)) die de vraag doen opkomen of zoiets geen probleem vormt bij het kwispelen...
Zoek, zoek en zoek en niks !
Dan maar dan geeft YouTube gelukkig uitsluitsel en een screendump laat zien dat het stabilo geen 45° sparinkjes heeft maar (ik vermoed) dat er in het richtingsroer ruimte is gemaakt over het smalle vaste stukje tussen de hoogteroeren.



Daarmee vallen dus alle maatschetsen met stabilo's zoals de bovenste van de drie in de foto gevoegde staartjes af. Blijft niet veel over ben ik bang.

Als die 9.27 juist is dan is dit een bedroevend resultaat. Óf alleen de bovenste schets is in orde, óf - als span en lengte twijfelachtig zijn - één van beide onderste schetsen ook.
Waar had ik trouwens dat vage prentje met die 9.27 m vandaan ?
Nog maar 's Googlen en kijk nou, de PBN-1 Nomad :

Daarmee ben ik weer terug bij af en aangewezen op een foto of bijna zeker filmfragment van boven- of waarschijnlijker onderaanzicht. Ok, YouTube again.


Met de best mogelijke screendump uit alle mp4's kwam ik op 9.26 op basis van de verhouding van de grootste maat (spanwijdte) tot het stabilo. 
Dus 9.30 is het zeer waarschijnlijk.
Met deze cijfers en een keeploos stabilo even de best passende maatschets zoeken en dan neem ik de rompvorm daaruit wel for granted.  

En dan komt de volgende surprise. In onderstaande collage staan de 'meest waarschijnlijke' maatschetsen. De maten zijn verhoudingen t.o.v. de grootst beschikbare afmeting, de spanwijdte. 
Iedere schets is dus tot op die maat - 31.70 units - verschaald.
M.u.v. de vleugelloze schets, die voor het stabilo gebruikt werd.
Met een verrassend (...) resultaat.
En nu ?

Eindelijk ééntje, comes close :


Na combinatie met de drie jaar geleden gedigitaliseerde maatschets . . .
. . . zijn er nog vijf oneffenheden glad te strijken.

Goed, de profielfoto's en het resultaat :

Past uitstekend. 
Behalve een lichte afwijking in de staart klopt de tekening prefect.
Als de voorlijsten van beide vleugels nou ook nog op één lijn zouden liggen is  die kleine afwijking ook  gauw opgelost. 


Vleugel voorlijst dus inderdaad geknikt en van de vijf twijfels blijven de motoren over.

Geen kwestie om van wakker te liggen. Ze zouden eerder een tikkie uiteen moeten staan dan omgekeerd. Op 1 : 75 merkt daar geen hond wat van.

Wie bewaart, die heeft wat. Naarstig gezocht naar de herkomst van onderstaand schetsje om in ieder geval te kunnen achterhalen waar de rompdoorsneden thuis horen. Niks.Dan de grootste sectie, die ter hoogte van de struts, gepakt om de tekening naar 1 : 75 te brengen. Hoogte en breedte van de romp kloppen uitstekend na verschalen en dat is dan eindelijk wat.


Toch besloot ik het gedonder met de maatschets verschillen maar eens in de groep te gooien en kreeg daarop al vrij snel een reactie van een zekere michaelgr uit Israel die verwees naar de site van Aerofred.
De daar getoonde bouwtekening van een R/C model van de Consolidated 'Vultee' (...) PBY-5 kan als pdf gedownload worden. Mijn Eset scanner komt hierop met een Serious Warning (!) waarop ik de drie schetsen gecopy/paste
heb. De cross-secties zien er gelikt uit en, anders dan bovenstaande profielen romp-gerelateerd (posities). 
Als eerste heb ik mijn inmiddels bijeen gesprokkelde 3-views erop losgelaten :


Twee verschillen vallen direct op :
  1. 'Mijn' rode lijnen in het bovenaanzicht zijn 100% symmetrisch t.o.v. de as;
  2. De afwijking in de voorlijst van de staart is al diverse keren gecontateerd.  Zo ook de schuine achterlijst die getuige een aantal gebruikte foto's redelijk verticaal hoort te zijn.  
De doorsneden nu nog inpassen op de 7 spantposities van de in DraftSight gefabriekte maatschets en controleren op romphoogte en -breedte.

Bij BLKH 7 van Aerofred valt de ver doorlopende boog van de romp bovenkant op t.o.v. het zijaanzicht en dat blijkt ook als je de kniklijn (geel in onderstaande afb.)  van de romp ter plaatse overneemt van een foto.

Als BLKH7, waarvan de breedte redelijk overeenkomt met die in het bovenaanzicht, naar beneden wordt gekopieerd dan blijkt de 'knik' inderdaad te laag t.o.v. de blauwe streeplijn (kopie van de gele lijn onder 16-218) en moet het profiel er ongeveer uitzien als de groene stippellijn.
Hetzelfde geldt voor BLKH8.
Ook blijkt de (rode) vorm van de staart in 'mijn' maatschets niet te kloppen met de staart uit de foto en moet dus nog worden overgenomen.

Verder met het nameten van de spanten en het uitslaan van de romp.


De eerste vier uitslagen hebben zo'n absurde vorm dat voor je voor de zoveelste keer denkt dat er toch nog een bug in het programma zit. Nameten dan maar:



Twee keer 7.4 en twee keer 22.1. Dezelfde lengtes en niks aan de hand dus.
Ben benieuwd hoe dat spul gaat aansluiten.
31 augustus 2018
Ziezo, de romp is getekend, dus nu hogerop. 
De support van de vleugels was een gepuzzel vanjewelste en het is nog de vraag of mijn tekenwerk strookt met de werkelijkheid. Maar goed, het ding zit toch onder de parasolwing, dus wie 't weet mag 't zeggen.
O ja, de vleugel en de maatschets(en)...

de vleugel . . .
. . . en de maatschets
Wat kan een foto toch veel vertellen en wat kunnen tekenaars... 
Ach, wat zal het.

Hé, wat voor kleur heeft de 16-218 eigenlijk ?  Het zijn mooie wit-grijze foto's maar wat zou je zeggen gewoon alu ?  Nou, dan google je gewoon op 'Catalina kleuren' en dan vind je niks. Maar, bedacht ik ineens, waarom Wilco Jonker niet even gelinkt ? En ja hoor: 

dus tóch aluminium

Dat belooft weer 'gezellig' bouwen te worden met mijn 120 grams alu-dope papier. 
Net als de Vampire destijds. Je hoeft er maar naar te wijzen en er zit een kreuk in je papier...

Dan de wing-support. Mooi vloeiend en dubbel gebogen, maar als ik dat wil imiteren gaat dat niet zonder drie vervelende voegnaden.
Dan maar recht aan de voorkant. 

Zal ik die drie uitslagen toch nog aan de tekening toevoegen ? Wie weet doe je er iemand een lol mee.
Dan zijn zo'n beetje alle gebogen zaken de muis gepasseerd. En die foto hierboven dan ? O ja, dat is leuk. Een bol. Uitslag van een bol. Mercator nakijken ;-) of een nachtje erover slapen. 



De volgende ochtend had ik 'm. 
Als ik de sinaasappelschil nou gewoon plat sla of beter gezegd, het stukje bol als rechte lijn beschouw. Wat dan ?

Maar hoe groot is dat ding precies en waar zit het t.o.v. de spanten ?
De gebruikelijke methode...


what about 'maatschets'?


olleke, bolleke, knol


trial: uit normaal printerpapier, gehecht met Bison Tix en verzekerd met secondelijm
zo ongeveer komt nr21 dan weerszijden 6-7 . . . hoop ik

Dat was dus het op de gok uitslaan van een bol. Hoewel, een bol uitslaan? 
Voor zoiets is er een leuke site en daar kwam dan ook het volgend antwoord vandaan ;-)


Niet dus. Maar toch bleef het me bezig houden. Als ik nou de bogen van zo'n sinaasappelschil als recht aanneem ? Kleine stukjes papier kunnen soms redelijk flexibel zijn. Ik ken een papierbouwer die zijn papier soms 'masseert'.

Enfin, na wat filosoferen en schetsend besloot ik het volgende plaatje op QB64 los te laten.

Zoals vaak met 'even een programma'tje' gebeurde nu ook weer. 
Het ding liep pas na een dag of drie.  Misschien wel handig voor raster- ipv vector-tekenende modelbouwers liet ik de output (onder) naar het scherm gaan. 
druk op de toets PrintScreen, open Paint.Net en gebruik 'plakken'
Bedenk trouwens dat het programma dan ook nog moet kunnen worden gedownload. Hier niet i.i.g. Tja, een extra pagina op papermodels waar dan ook het DraftSight uitslagen prog kan komen. 
Nee, de output daarvan als rasterprent zie ik niet zitten. 
Om in Paint.Net te verschalen moeten de coördinaten worden gebruikt zoals ze rechtsonder in het scherm met de cursor (zwart kruisje) meelopen.

Voor geïnteresseerden in het werken met die waarden (en daarmee het verschalen) het volgende:
                         het model                        de maatschets
span   423                   23.67    (24.94 - 1.27)
lengte 259                   14.50    (17.96 - 3.46)
Vergeleken:                    259 / 423 x 23.67 = 14.493 
De van de maatschets ontleende maten moeten dus met 423/23.67= 17.9 worden vermenigvuldigd om met de grootte van het model te kloppen.



De koepel bijvoorbeeld heeft een diameter van (21.91-20.79) x 17.9 = 20.05
In de berekening (zwarte screenump) is de ingevoerde straal dus 10mm.
Omdat Paint.Net ook een stevig grafisch programma is - hoe meer opties hoe minder eenvoudig - ga ik even door met het verhaal :
Na PrintScreen 


plak je het DOS-plaatje in Paint.Net met 'plakken als nieuwe afbeelding' uit het menu 'bewerken'.  Zo dus :
Met 'rechthoek selecteren' in het menu 'gereedschap' selecteer je het DOS-plaatje. Dit dus :
Nadat je daarin weer alleen de scheg hebt geselecteerd (blauwgrijs gebied), gekopieerd en geplakt als nieuwe afbeelding bekijk je de hoogte en de breedte.
Door met de cursor op de uiteinden van het uitgeslagen bolsegment te gaan staan komen de daarbij horende coördinaten rechtsonder in de werkbalk in beeld.  Zo dus :
De X respectievelijk 0.74, 3.92 en 2.30. De laatste is onbelangrijk omdat voor de aanpassing van de breedte aan de basis alleen de eerste twee nodig zijn.
Die moet namelijk (bottom width) 3.9 worden.
De breedte van het plaatje dus maal 1.223 -> 3.9/(3.93-0.74)
De Y-waarde van de basis (12.7) zie je al in 2 en 3. Aan de top 0.08.
Volgens de berekening moet de hoogte (height) 15.7 worden terwijl we dus in Paint 15.62 (15.7-0.08) vinden. Die moet dan met 15.7/15.62 = 1.005 worden vermenigvuldigd.
Dat kan met 'Formaat wijzigen' in het menu 'Afbeelding' :


Omdat hoogte en breedte niet dezelfde correctie krijgen moet het vinkje in 'Verhoudingen behouden' worden uitgezet. 
De breedte wordt 199 x 1.223 = 243.4 en de hoogte 479 x 1.005 = 481.4.
Nu moeten er 8 halve sinaasappelschillen naast elkaar komen.
Omdat je op wit papier tekent, keer je de kleuren om onder 'Aanpassen'.
De tekening maak je transparant door uit het gereedschap de toverstaf te kiezen en in het witte vlak van de tekening te klikken. Die wordt blauw en met de 'Delete' toets op het keyboard wordt de zaak transparant.
Kies in 'Afbeelding' 'Doekgrootte' en vermenigvuldig dat met 8.
Selecteer de tekening, kies in 'Bewerken' 'Samengevoegd kopiëren' en 'Plakken als nieuwe laag'.
Omdat de gekopieerde tekening precies over het origineel ligt schuif je hem met de linkermuis ingedrukt naar rechts. Op het oog - je werkt nou eenmaal niet in vectoren - leg je de linker basispunt op de rechter van het origineel. 

Zo en nu ga ik weer naar DraftSight.

De wieltjes.
Zoekend naar een paar close ups van de gear en de motoren loop je dan met alle geluk van de wereld tegen een stukje Airliners.net aan. 
Nog uitgerekend van de 16-218 'Karel Doorman' ook.
Alleen geen duidelijke prent van de wielophanging. Terug naar Google en...
ook weer opgelost

should be buidable
De tekening op de motorgondels en de inlaat van de oliekoeler nog zie ik en dan 's kijken waar die 'zilveren' 120grams A4 liggen. 
Lang geleden alweer die Vampire...

nog éven' die koellucht inlaat . . .

en dan is het zover, de handjes kunnen weer gaan wapperen...

maar eerst de figuurzaag
en dan de keuze, naturel of échte alu ?  
Ok, aluminium, dan maar 120grams; het is niet anders...

meteen maar het moeilijkst, de wielkasten + vleugelconsole

Na besloten te hebben het stevige verpakkingsplastic van mijn periodiek toegestuurde scheermesjes los te laten op de cockpitvensterjes was ik onwetend onderweg naar een nieuw fenomeen.
Het cockpitdak liet zich gewillig aan de binnenkant vastplakken. De ordinaire huis-tuin-en-keuken Bison Alleslijm trok zich niets aan van het spiegelgladde plastic. Perfect dus.
het was behoorlijk slecht weer toen deze foto werd genomen ;-)

De  narigheid begon bij het aanbrengen van de deels gebogen zij- en frontvensters... Het starre plastic liet zich weliswaar buigen maar liet tevens meteen weer los. De secondelijm, die trouwens het woord seconde nooit binnen 60 seconden had weten waar te maken, bleek - ondanks het 'wasknijpertje'  - evenmin de oplossing. Ik belde 0900 - 247 66 46   waar me verteld werd dat ik met PE, of PPhttps://en.wikipedia.org/wiki/Polypropylene zat te frutten, materiaal "dat zich niet laat verlijmen" aldus mevrouw Bison. 
Wel pot...
Dun laagje Tix (de tip van Serge Stone: 'kopse kant van papier' insmeren, wachten, hechten en secondelijm = vast) en dun laagje Bison Epoxy (2 componenten). Vast = vast.  Weliswaar niet echt piekfijn, maar ja glas is glas.
De vlakke vensters van de cockpit...Nou ja, vooruit dan maar. 
Mja, de geschutskoepel dan ?







Een heel geworstel waarbij het dun aanbrengen van de Tix denk ik nog het grootste probleem is. Je zou verwachten dat de 'droog'tijd van zo'n iel laagje lijm korter is dan van grote oppervlakken. Dat is niet zo. de beste hechting kreeg ik na ca. 10 minuten !
Voor het 'verzekeren' van de hechtingen (vooral de ronde neus van de koepel) heb ik de secondelijm vervangen door Bison KOMBI epoxy. Ook heel dun.

Eind 2017 kreeg ik van mw. Janse van Bison een potje Kit met een kwastje toegestuurd. Ontzettend aardig, maar het kwastje is (zeker met de stroperige lijm) bij lnge na geen penseel. Een penseel is na éénmaal gebruik ongeschikt omdat het materiaal uithardt. Ik heb daarvoor in de plaats een tandenstoker gebruikt waarmee ik de lijm voorzichtig van het kwastje 'plukte'. De Tix is daarvoor net weer teveel gelei.

De ouwe brievenweger van mijn vader zaliger zei dat er een gewicht van ±20 gram nodig is in het één na voorste compartiment om de neus aan de grond te houden.  Laat ik eerst de vleugels en motoren maar gaan maken.


21 januari 2019, zonet gelijmd

21 januari 2019....
Bij het plaatsen van de foto zag ik de eerste foto op de blog. Begonnen aan de tekening op 7 november 2014. Waarom heeft dit zo lang geduurd en 't is ook nog lang niet af. Geen kwestie van fouten waardoor een deel afgebroken en herbouwd moest worden. 
Ja, de geschutskoepel, dat was een gepruts, maar ook het gebrek aan animo begint steeds meer een stagnerende factor te worden. De leeftijd denk ik. 

Dat is ook de oorzaak van "nou dat nog even", hoewel het net zo goed één van die steeds vaker opkomende momenten van desinteresse geweest kan zijn. 
In ieder geval klopte om begrijpelijke reden de hoogte van vleugelconsole niet.

in het midden hoger dan aan de kop en achterkant 

Ach ja, en zo modderen we maar verder.
modderen, jazeker want i.p.v. bovenstaande volgorde bouwde ik 1, 2, 4 en 3 . . . .

En dan begint het eind in zicht te komen. Resteren de props, de wielen en de 'rails' zoals Steve Mestler de geleiders noemde die hij aan zijn Seabee 'Marty B' monteerde. 

Kale Catalina
Als de wieltjes eronder zitten o ja en de rails dan zijn we klaar voor de BBQ...


en terwijl wieltjes en props een paar uur in de epoxy uitharden. . .



. . . kan de lijst met manco's worden afgewerkt.
Maar wanneer alle troep, snijplaat, mes, figuurzaag, lijmen, loep, pincetten, klemmen, spelden en tangetjes is opgeruimd en een foto van het resultaat is gemaakt, dan :
wat zien ik ?

Dus kunnen mes en lijm weer worden opgepakt, 'zilver'papier in de printer en de fout worden rechtgezet.
Deed me denken aan de tijd dat je gecrashte modellen weer vliegbaar maakte.

Maar goed, daar is ie dan. 


















2 opmerkingen:

  1. Hallo Gerard, Ik las de beschrijving van het maken van een bol-uitslag (nog) eens door. Lijkt me ingewikkeld. Ken je het programmaatje Siatki van GremirModels? Ik heb het nog geinstalleerd staan, maar heb geen installatiefiles meer. Weet ook niet of het nog te herinstalleeren is. De website ervan is helaas gesloten...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nee Willem, Siatki ken ik niet. GremirModels evenmin maar op internet las ik dat deze site (van Michael Krol - landgenoot?) in augustus onder belastingdruk (what's in a name....) heeft moeten afhaken.
      Jongens nog aan toe ! Hoe heeft die verrekte Rutte het bestaan om zelfs in de magere marge van onze (meest goedkope !!) hobby nog slachtoffers te zoeken....Bah !

      Verwijderen